Als zorgprofessional werk je keihard om kwalitatieve zorg te leveren. Maar hoe zit het met je juridische status? Onder de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is schijnzelfstandigheid een hot topic. De wet heeft als doel om de arbeidsrelatie tussen opdrachtgevers en zzp’ers te verduidelijken, maar roept soms vragen op bij zowel zorgverleners als zorginstellingen.
Schijnzelfstandigheid treedt op wanneer je als zelfstandige zorgverlener werkt, maar de praktijk meer lijkt op die van een werknemer. Denk hierbij aan situaties waarin je weinig vrijheid hebt in hoe je je werk uitvoert of als je voor een langere periode bij één opdrachtgever werkt. De Wet DBA vraagt om duidelijke afspraken, vastgelegd in een overeenkomst van opdracht, om misverstanden te voorkomen.
Het correct navigeren door de regels van de Wet DBA is cruciaal om boetes en naheffingen te vermijden. Wees je bewust van de modelovereenkomsten die de Belastingdienst aanbiedt en de criteria voor ondernemerschap. Dit zijn sleutelfactoren om schijnzelfstandigheid te omzeilen en te genieten van de vrijheid en voordelen die het zelfstandig ondernemerschap in de zorg biedt.
Definitie van schijnzelfstandigheid bij zorgverleners
Schijnzelfstandigheid is een term die je tegenkomt wanneer je als zorgverlener op freelancebasis werkt, maar de samenwerking meer wegheeft van een dienstbetrekking. Dit betekent dat er eigenlijk sprake is van een werkgever-werknemer relatie, ondanks dat dit formeel niet zo is opgezet. Voor jou als zorgverlener houdt dit in dat je minder vrijheid hebt dan je op papier lijkt te hebben en dat je mogelijk de voordelen van het zelfstandig ondernemerschap misloopt, zoals fiscale aftrekposten.
De impact van Wet DBA op jouw werk als zorgverlener
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) heeft tot doel schijnzelfstandigheid te voorkomen. Het reguleert de relatie tussen opdrachtgevers en zzp’ers. Indien je als zorgverlener werkt onder voorwaarden die wijzen op schijnzelfstandigheid, kan dit leiden tot nadelige gevolgen, zoals het terugbetalen van ontvangen belastingvoordelen of zelfs boetes.
Hoe herken je schijnzelfstandigheid onder de Wet DBA?
Het herkennen van schijnzelfstandigheid is cruciaal voor jouw positie als zorgverlener. Let op de volgende signalen:
- Gezag: Als de opdrachtgever jou uitgebreide instructies geeft over hoe je jouw werk moet doen, kan dit duiden op een gezagsverhouding.
- Continuïteit: Wanneer je continue en voor lange tijd voor dezelfde opdrachtgever werkt, kan dit gezien worden als een vast dienstverband.
- Vervanging: Indien je niet zelf mag bepalen of je vervangen kan worden bij afwezigheid, is dit een teken van schijnzelfstandigheid.
- Bedrijfsrisico: Loop je geen ondernemersrisico en krijg je bijvoorbeeld doorbetaald bij ziekte, dan lijkt dit op een arbeidscontract.
Het proces van beoordeling onder de Wet DBA
Als zorgverlener is het belangrijk te weten hoe de beoordeling onder de Wet DBA plaatsvindt. Dit proces behelst het opstellen en gebruiken van modelovereenkomsten die de Belastingdienst vooraf goedkeurt. Door met zulke overeenkomsten te werken, geef je aan dat er geen sprake is van een loondienstverhouding. Deze overeenkomsten moeten echter wel overeenkomen met de daadwerkelijke werkpraktijk.
Verschillende types overeenkomsten en hun betekenis
Als zorgprofessional kan je te maken krijgen met verschillende types modelovereenkomsten onder de Wet DBA:
- Algemene modelovereenkomsten: Deze zijn breed inzetbaar voor verschillende werkzaamheden.
- Branchespecifieke modelovereenkomsten: Specifiek ontworpen voor de gezondheidszorg, bieden ze meer maatwerk.
- Individuele modelovereenkomsten: Deze zijn op maat gemaakt voor jouw unieke situatie met een specifieke opdrachtgever.
Wat te doen bij vermoeden van schijnzelfstandigheid?
Mocht je twijfels hebben over jouw status als zelfstandige, neem dan deze stappen:
- Onderzoek jouw arbeidsrelatie: Kijk of de manier waarop je werkt overeenkomt met wat er in de modelovereenkomst staat.
- Communicatie: Bespreek de situatie met je opdrachtgever en stel eventueel de overeenkomst bij.
- Advies inwinnen: Zoek ondersteuning bij een juridisch adviseur die gespecialiseerd is in arbeidsrecht.
- Melding bij de Belastingdienst: Je kunt jouw situatie voorleggen aan de Belastingdienst voor meer duidelijkheid.
In de wereld van de zorgverlening is het dus van groot belang dat je goed op de hoogte bent van de implicaties van schijnzelfstandigheid onder de Wet DBA. Sta altijd stil bij de voorwaarden van je opdrachten en zorg ervoor dat jouw werkrelatie met opdrachtgevers correct weerspiegeld wordt in je overeenkomsten. Dit beschermt jou als zorgverlener tegen mogelijke juridische en financiële tegenvallers.
Meest gestelde vragen
1. Wat is schijnzelfstandigheid bij zorgverleners volgens de Wet DBA?
Als zorgverlener ben je schijnzelfstandig als je werkt als zzp’er maar eigenlijk de kenmerken vertoont van een werknemer. Onder de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) moet er echte ondernemersvrijheid zijn. Dat betekent dat je geen vaste instructies van een zorginstelling moet krijgen, je je eigen werktijden mag bepalen en meerdere opdrachtgevers hebt. Als dit niet het geval is, riskeer je naheffingen en boetes van de Belastingdienst, omdat er dan eigenlijk sprake is van een loondienstverband.
2. Hoe kan ik als zorgverlener voorkomen dat ik als schijnzelfstandige wordt aangemerkt?
Om te voorkomen dat je als schijnzelfstandige wordt gezien, is het belangrijk om je bedrijfsvoering echt als ondernemer in te richten. Zorg dat je contracten voldoen aan de eisen van de Wet DBA, werk met een goedgekeurde modelovereenkomst en zorg dat de praktijk overeenkomt met wat er op papier staat. Daarnaast is diversiteit in opdrachtgevers en het dragen van ondernemersrisico essentieel. Ook moet je naar buiten treden als zelfstandige ondernemer en je diensten actief aanbieden op de markt.
3. Welke risico’s loop ik als zorgverlener bij schijnzelfstandigheid?
De risico’s van schijnzelfstandigheid zijn niet gering. Niet alleen kun je te maken krijgen met naheffingen en boetes van de Belastingdienst, maar je verliest ook ondernemersvoordelen zoals de zelfstandigenaftrek. Daarnaast kunnen zowel jij als de opdrachtgever verantwoordelijk gehouden worden voor premies werknemersverzekeringen. Dit kan zowel financiële als juridische consequenties hebben voor jouw status als zelfstandige zorgprofessional.
Voel je dat dit complex is en wil je meer informatie of hulp om jouw positie als zelfstandig zorgprofessional te regelen binnen de kaders van de Wet DBA? Neem dan contact op met WLC Zorgbemiddeling, jouw partner in bemiddeling voor zorgprofessionals. Bezoek onze pagina voor zorgprofessionals voor meer informatie.
